Boże Narodzenie na wiele sposobów

(fot. e-vive.pl)

Święta Bożego Narodzenia w Polsce są swoiście wyjątkowe, a przede wszystkim rodzinne. Polska jako kraj katolicki oraz zakochany w swej tradycji pielęgnuje i uwidacznia Boże Narodzenie. A jak świętują w innych krajach? Chciałoby się powiedzieć co kraj to i obyczaj, lecz z drugiej strony wiadomo, że kultury „lubią się na wzajem przenikać.”

– Najbliższa Polsce jest kultura i obyczaje panujące na Litwie. Ziemie polskie i litewskie tworzyły przed wieloma laty jednolitą całość. Za polskie uważa się nadal takie miasta jak Lwów, Wilno czy nawet Kijów. Niestety historia chciała inaczej i te ziemie nie należą formalnie do obszaru naszego kraju. W obchodach Bożego Narodzenia na Litwie najważniejsza jest Wigilia – najbardziej oczekiwana kolacja w roku. Żeby tradycja się „nie obraziła”, wraz z ukazaniem się pierwszej gwiazdki na niebie cała rodzina powinna  skupić się wokół stołu wigilijnego. Następnie wszyscy dzielą się opłatkiem i składają świąteczne życzenia, kolejno spożywana jest kolacja składająca się tylko z potraw postnych. Litewską Wigilię wyróżniają śliżyki – po litewsku kuczukai. Kuczukai są to bardzo drobne drożdżowe ciasteczka z makiem, najczęściej podawane jako deser z zupą robioną z wody, utartego maku i miodu, tzw. podsytą. Tak bardzo popularny w Polsce czerwony barszcz z uszkami jest również potrawą znaną na Litwie, ale tę zupę podaje się na stół wigilijny w niewielu domach. Jeżeli święta Bożego Narodzenia są świętami bardzo rodzinnymi, to w Sylwestra Litwini tradycyjnie bawią się raczej w gronie przyjaciół.

– Boże Narodzenie u naszych niemieckich sąsiadów to jedno z najważniejszych świąt w roku. Przygotowania do nich zaczynają się już cztery tygodnie wcześniej, w pierwszą niedzielę adwentu. Domy stroi się ozdobami świątecznymi i adwentowymi wiankami zrobionymi z gałązek jodły lub świerku przystrojonymi fioletowymi wstążkami i czterema świeczkami. Zieleń jodły symbolizuje – nadzieję, fiolet – refleksje nad przeszłością, a świeczki – światło. W każdą niedzielę zapala się jedną świecę, kiedy palą się wszystkie cztery, oznacza to, że przyszło Boże Narodzenie. Tak jak i w Polsce wieczór wigilijny odbywa się w zaciszu domowym w gronie najbliższej rodziny. Na niemieckich stołach wigilijnych króluje sałatka kartoflana, różnego rodzaju pieczona kiełbasa i potrawy z kapusty kiszonej. Jeżeli chodzi o ciasta to Niemcy lubują się w pierniczkach. Jest wręcz dla nich niepojęte, żeby można je jeść w innym czasie.

– W Rosji Święta Bożego Narodzenia to czas prezentów, które przynosi Dziadek Mróz i jego wnuczka Śnieżynka. Boże Narodzenie jest obchodzone 7. stycznia. Ta uroczystość jest bardzo wesoła, wielu Rosjan udaje się wtedy do cerkwi, wszyscy składają sobie życzenia. Święto rozpoczyna rodzinna kolacja wigilijna. Z tej okazji Rosjanie szykują postne danie z ziaren pszenicy, miodu i kaszy zmieszanych z migdałowym lub makowym mlekiem. Do kaszy dodają orzechy lub mak. Tym daniem zaczynają Wigilie. Na świątecznym stole jest 12. potraw, wśród nich powinny się znaleźć bliny, ryba i mięsa w galarecie oraz pierniki miodowe. Wieczerzę wigilijną poprzedza ścisły post, który przestrzegany jest do pojawienia się pierwszej gwiazdki na niebie. W Rosji tradycyjnie zapala się świece w oknach – do tych domów, w których zostaną zapalone, pukają dzieci z papierowymi gwiazdami i lampionami w rękach. Maluchy składają życzenia domownikom, śpiewają kolędy, a nawet inscenizują opowieści świąteczne. Gospodarze zapraszają ich do domu do swojego stołu lub nagradzają świątecznymi smakołykami.

– Boże Narodzenie w Brazylii wypada w porze tropikalnego lata. Najważniejsza różnica względem Australii jest taka, że brazylijskie Boże Narodzenie to czas głęboko religijny i tradycyjny. Ludzie chodzą do kościoła i większość czasu spędzają w gronie rodzinnym. Brazylijczycy dekorują choinkę, która ze względu na tropikalną przyrodę jest plastikowa albo zastąpiona przez bananowiec. Mieszkańcy Brazylii zasiadają do wspólnego obiadu 24. grudnia wieczorem. Do typowych dań należy indyk, owoce morza i tropikalne owoce. Święty Mikołaj nazywany jest tam Papai Noel. Pierwszego dnia świąt rodziny jedzą wspólny lunch. Nie brakuje tam także prezentów.

– W Japonii procent wyznawców chrześcijaństwa wynosi około 0,7 społeczeństwa. Jednakże Boże Narodzenie jest tam obchodzone powszechnie, entuzjastycznie, a przede wszystkim bardzo komercyjnie. Dziwnie to zabrzmi dla wyznawców chrześcijaństwa, ale w Japonii dzień Bożego Narodzenia porównać można z Halloween i z Walentynkami. Większość rodzin spotyka się na wspólną kolację, po której młodzi ludzie wychodzą z domu na spotkanie z ukochaną osobą. Jest to czas zakochanych par i okazja do spędzenia wyjątkowej (na podobieństwo walentynkowej) nocy. Japończycy wręczają sobie prezenty. Nie mają żadnych tradycyjnych dań, z wyjątkiem kremowego tortu, który najczęściej kupowany jest w supermarkecie. Ulice miast są bogato przyozdobione świecącymi dekoracjami i na każdym kroku spotkać można znanego nam Świętego Mikołaja w czerwono białym stroju. Z głośników rozbrzmiewają kolędy, a motywem przewodnim jest popularne na całym świecie ” Jingle bells” Japońskie święta Bożego Narodzenia nazwać można okazją do miłego spędzenia czasu i wydania pieniędzy w centrach handlowych.

– W Miami na Florydzie podczas świąt Bożego Narodzenia świeci słońce, a temperatura wynosi około 12. stopni Celsjusza. Ulice, domy i drzewa są kolorowo udekorowane.  Powszechne są figurki znajomego nam puszystego Mikołaja w czerwono białym stroju, u boku którego stoi renifer Rudolph i białe bałwanki (mimo, że nie ma tam śniegu). Figurki te przyozdabiają prawie każdy amerykański ogródek. Centra handlowe w okresie świątecznym pękają w szwach i wszędzie słychać  nieśmiertelny przebój George`a Michaela „Last Christmas”. Choinka, wigilijna kolacja, pierwszy dzień świąt – wszystko to wygląda podobnie jak w Polsce z tą różnicą, że prezenty otwiera się rano w dzień Bożego Narodzenia. Z ciekawostek wspomnieć można, że dzieci zostawiają mleczne ciasteczko dla Mikołaja, aby posilił się przynosząc im prezenty. Do dań tradycyjnych należy pieczony indyk, puree ziemniaczane, różnego rodzaje sosy, zapiekane warzywa, a w Kanadzie także kraby. Na deser podaje się wiele ciast m.in. tarta orzechowa. Popularne jest także chodzenie do restauracji zarówno z rodziną, jak i z przyjaciółmi.

– W Indiach, jak to w Indiach, niczego nie może zabraknąć. Chrześcijaństwo jest trzecią religią kraju, a liczba ich wyznawców to zaledwie 3 procent społeczeństwa. Chrześcijanie w Indiach spotykają się na kolację wigilijną, jednak ich dania nie różnią się od typowych potraw indyjskich. Choinki zastępowane są udekorowanymi drzewkami mango lub bananowca, albo plastikowymi odpowiednikami. W Indiach nie ma aż tak komercyjnego świątecznego szaleństwa, jak w Japonii. Zachowana jest tam tradycja śpiewania kolęd (w językach indyjskich), Pasterka (w kościołach wystawione są typowe szopki), a na ulicach można spotkać Świętego Mikołaja i wcale nie w tradycyjnym indyjskim stroju, a w czerwonym kożuszku. Boże Narodzenie jest entuzjastycznie obchodzone. Z ciekawostek wspomnieć warto, że figurka Matki Boskiej jest często ubierana w tradycyjne kolorowe stroje.